BANKA

 BANKA I BANKARSKI SISTEM  SU NUZNO ZLO OVOG VREMENA. NEMA VECE KAZNE NEGO BITI DUZNIK NEKE BANKE. S DRUGE STRANE NEMOGUCE JE  NE BITI DUZNIK OBZIROM DA JE DRUSTVO U KOME ZIVIMO ISKLJUCIVO POTROSACKO. MI SE GRCIMO I MUCIMO BANKE UZIVAJU. I SMEJU NAM SE. I TREBA.OVA PARALELA  IZMEDJU BANKARSKOG SISTEMA I KOMUNIZMA JE FENOMENALNA.

Ono što se nekada postizalo silom danas se postiže bankarskim sistemom. Brišu se pojmovi kao što je porodica, nacija ili država, brišu se polovi i seksualnost, kruni se prirodna inteligencija čoveka a njegovo obrazovanje usmerava se ka funkcionalnom idiotizmu. Nekada su samo neki narodi živeli u diktaturi, danas su tek neki ljudi svesni da čitav svet tone u jednoumlje i neslobodu. Svojevremeno je toga bio svestan i Dragan Krstić koji je hirurški precizno formulisao probleme srpskog društva, ali i globalne probleme, i jedina je razlika način na koji se diktatura sprovodila. Danas njemu niko ne bi branio da vodi takav dnevnik jer mehanizmi sa kojima se vlada nisu ugroženi delovanjem intelektualaca. Šta može intelektualac da uradi u moru idiota sa mobilnim telefonima?! Najzad, kako su mu komunisti nekada oteli stan, tako bi mu danas to učinile banke – dakle, krajnji efekat je isti.

ISTORIJAT BANKARSKOG SISTEMA

 

Prema istraživanju istoričara, žitnice Igudar u Maroku predstavljaju najstariji bankarski sistem na svetu, budući da datiraju još od 13. veka. Neki stručnjaci veruju da ove žitnice mogu biti još starije, s obzirom na to da su stare koliko i planine u kojima su izgrađene.

Ove fascinantne strukture pripadale su narodu Berbera, koji su se naselili u Maroku pre više od 4.000 godina. Berberska plemena su uglavnom živela na jugu Maroka, u planinskom području, gde su počeli da grade žitnice u pećinama i liticama.

Svaka porodica Berbera posedovala je svoju žitnicu u kojoj su čuvali dragocenosti. Te dragocenosti su se kretale od dokumenata i oružja do hrane i nakita. Interesantan nalaz je da su neke žitnice bile dovoljno velike da služe kao skloništa tokom rata. Neki su čak imali dovoljno prostora za mačke koje su tu držane štitile dragocenosti od miševa.

Berberi su razvili različite načine upravljanja žitnicama. Prvo, imali su tablice (daske) na kojima su vodili evidenciju o dragocenostima i njihovim vlasnicima. Upravljanje je bilo u nadležnosti sekretara po imenu Lamine. Drugo, svako pleme je biralo predstavnike koji su formirali drugo upravljačko telo, Inflase, koje se sastojalo od 10 ljudi. Svaka žitnica imala je držača ključeva koji se zvao amir.

Plemena su plaćala amiru za njegov trud u čuvanju dragocenosti. Pored toga, članovi plemena su mogli da čuvaju i svoje žitnice. Amir je bio ključna figura u osiguravanju sigurnosti i integriteta ovih drevnih bankarskih sistema. Jedan od najstarijih i najvećih Igudara je Agadir Imchguiguiln, koji je star više od 700 godina. Nedavna renoviranja otkrila su da ima 130 žitnica, centralni trg, džamiju, pa čak i zatvorsku ćeliju. Ova žitnica nije samo fizički dragocena, već predstavlja kolektivno poverenje unutar zajednice i između različitih grupa ljudi.

Pored svoje fizičke vrednosti, najstarija svetska banka, žitnice Igudar, predstavljaju kolektivno poverenje unutar zajednice i između različitih grupa ljudi. Poslednjih godina marokanska vlada radi na tome da Unesko prizna žitnice kao međunarodno nasleđe od velikog značaja.

Drevne žitnice Maroka su fascinantni primer kako su ljudi u prošlosti razvili kompleksne sisteme za čuvanje dragocenosti i upravljanje resursima. Ove strukture ne samo da su obezbeđivale fizičku sigurnost, već su bile i simbol poverenja i zajedništva među plemenima berberskih naroda. Sa svojim bogatim istorijskim i kulturnim značajem, ove žitnice zaslužuju priznanje i očuvanje kao deo svetske baštine. 

PRVE BANKE

 

Prve banke su vjerovatno nastale u drevnom Iraku. Zna se da su prve kreditne banke, u drugom milenijumu prije nove ere osnovale sveštenice vavilonskih hramova. Kako su se njihove zarade akumulirale u velika bogatstva, bile su u poziciji da pozajmljuju novac za poslovne poduhvate koje je preduzimalo osoblje hramova i njihove porodice. Slično su i u drevnoj Grčkoj veliki hramovi imali pravi monopol na bankarstvo, počinjući sa držanjem vrijednosti u depozitu za bogate a kasnije prelazeći na pozajmljivanje.Komercijalno bankarstvo kakvo danas poznajemo počelo je u Vavilonu u VII vijeku prije nove ere i vjerovatno se razvilo do kraja šestog vijeka. Uslovi kreditiranja, napisani na glinenim tablicama, bili su veoma jasni. Ako je društveni položaj zajmotražioca bio dobar, on je kredit jednostavno vraćao (određenu količinu srebra) sa kamatom, obično od 20 do 30 odsto godišnje.Ako je položaj zajmotražioca bio pod sumnjom, banka nije zaračunavala kamatu ali je kao osiguranje preuzimala kontrolu nad nekom njegovom svojinom (kućom, komadom zemlje ili robom). To joj je donosilo prihod dok je kredit bio u otplati a svojinu je zadržavala ako novac nije u potpunosti vraćen. Znamo da je bilo mnogo neplatiša – budući da je postojao običaj da se kreditna tablica polomi kad se dug otplati. Nekoliko desetina sačuvanih tablica sigurno predstavljaju zapis za one nesrećnike čija su svojina i dobra zaplijenjeni.Sa ovako povoljnim uslovima, bankarske dinastije, kao što su Egibi i Sinovi Vavilona, stekle su nevjerovatna bogatstva koja su uskoro prevazišla i bogatstva hramova, pa čak i države. Tokom petog vijeka prije nove ere, porodica Marašu iz grada Nipura zaračunavala je zemljoposjednicima kamatu od 40 do 70 odsto, u nastojanju da parira porezima nametnutim od Persijskog carstva koje je tada vladalo Vavilonom. Zato nije čudno što je Marašu banka došla do vlasništva i imala hipoteku nad većinom zemlje i kanala u okolini grada, kao i nad krdima stoke i ribnjacima.

Najkompleksniji bankarski sistem drevnog svijeta bio je onaj koji su, nekoliko vjekova kasnije, razvili Ptolomeji u Egiptu. Kroz cijelo kraljevstvo protezala se mreža kraljevskih banaka sa hiljadama činovnika – sve organizovano iz sjedišta u Aleksandriji.

U glavnom gradu svakog okruga postojale su provincijalne banke, pa čak i lokalne filijale u malim gradovima. Ovaj državni bankarski sistem imao je tri glavne djelatnosti: da pomogne prikupljanje državnih poreza i prihoda; da uzima novac na štednju od pojedinaca i da ga isplaćuje po zahtjevu; i da radi kao mjenjačnica. Bankarska provizija je vjerovatno bila glavni izvor kredita, više nego kamate na kredite. U Egiptu (poslije 30. prije ove ere) kontrola banaka bila je javna služba koja je ukazivala na to da bankari nijesu baš mnogo zarađivali.

U drugim djelovima Rimskog carstva bankarstvo je bilo manje razvijeno, jer je to bio privatni sistem uglavnom u rukama Grka, lociran u istočnom Mediteranu, u glavnim hramovima. U Evropi su banke nestale poslije pada imperije, u 5. vijeku nove ere.

Arapski svijet je u IX vijeku razvio veoma kompleksnu bankarsku mrežu. Izvori pominju banke sa sjedištima u Bagdadu i filijalama u drugim gradovima. One su vodile posao uglavnom korišćenjem čekova (sakk na arapskom) koji su bili garantovani obveznicama a transferisani kreditnim pismima, tako da je bilo moguće izdati ček u Bagdadu a unovčiti ga u Maroku. Većina bankara islamskog svijeta bili su hrišćani i Jevreji, zbog toga što Kuran zabranjuje zaračunavanje kamata.

Počeci evropskog bankarstva mogu se pratiti od 808. godine nove ere, kad su se jevrejski trgovci u sjevernoj Italiji udružili da naprave primitivni oblik banke za deponovanje novca. Moderne banke su se prvi put razvile u Evropi kasnog 12. vijeka u Veneciji, kad je ta velika pomorska država nametnula poseban porez državljanima za rat koji je vodila i na istoku i na zapadu. Taj iznos u gotovini nadgledao je posebni komitet koji je konačno prerastao u banku.

TEMPLARI I BANKA

 

U londonskoj prometnoj Flit ulici nalazi se kameni luk kroz koji svak može proći i krenuti na putovanje kroz vrijeme. Naći će se u mirnom dvorištu ispred kapele i pored statue dva viteza na jednom konju.

Ova kapela je Templarska crkva, koja je 1185. postala londonski dom Vitezova Templara.

Ona nije samo važno arhitektonsko, historijsko i religijskom mjesto – ona je ujedno i prva londonska banka.

Vitezovi templari su bili monasi ratnici – religijski odred sa teološki insprisanom hijerarhijom, misijom i etičkim kodom, ali ujedno teško naoružani i posvećeni “svetom ratu”.Templari su se posvetili zaštiti kršćanskih hodočasnika u Jerusalemu. Nakon što je grad osvojen prvi put 1099. hodočasnici iz Evrope su počeli masovno dolaziti, putujući hiljadama milja.

Oni su trebali nekako finansirati hranu, transport i mještaj za nekoliko mjeseci, ali da ujedno sa sobom ne nose velike sume novca, jer bi postali meta napadačima.

Upravo tu su “uskočili” Templari. Hodočasnici su mogli ostaviti novac u Templarskoj crkvi u Londonu, a podići novac u Jerusalemu. Umjesto da sa sobom nose novac, nosili bi samo kreditno pismo. Vitezovi Templari tako su postali preteče Western Uniona.

Istoričari ne znaju precizno kako je ovaj sistem funkcionirao i kako su se templari štitili od prevare. Moguće je da je postojao tajni kod za verifikaciju dokumenta i identiteta putnika.

Templari nisu bili prva organizacija koja je omogućavala ovakve usluge. Nekoliko stoljeća ranije, kineska Tang dinanstija koristila je “feiquan” – leteći novac – odnosno dokument iz dva dijela koji je omogućavao trgovcima da polože profit u provinciji, i podignu novac kada se vrate u glavni grad.

No, ovim sistemom upravljala je vlada. S druge strane, templari su bili bliže privatnoj banci, iako je praktično njen vlasnik bio Papa, bila je bliska kraljevima i prinčevima širom Evrope, a njom su upravljali monasi koji su se zakleli na siromaštvo.

Vitezovi Templari radili su mnogo više od prebacivanja novca na duge distance. Kako je primjetio William Goetzmann u svojoj knjizi “Novac sve mijenja”, pružali su širok spektar modernih finansijskih usluga.

Ako ste željeli kupiti ostrvo kraj francuske obale – kao što je engleski kralj Henry III učinio 1200 godine sa otokom Oleron – Templari su mogli posredovati u poslu.

Henry III je plaćao 200 funti godišnje pet godina Templarima u Londonu, a oni su potom isplatili vlasnika ostrva.

Vitezovi Templari nisu ostali evropski bankari zauvijek, naravno. Red je izgubio smisao postojanja nakon što su evropski kršćani izgubili kontrolu nad Jerusalemom 1244. Red je raspušten 1312. godine.

 

Da ste bili na velikom sajmu u Lionu 1555. znali biste odgovor. Sajam je bio najveće mjesto međunarodne trgovine u Evropi. Na ovom sajmu počele su kružiti glasine o jednom italijanskom trgovcu koji je bio tu i pravio pravo bogatstvo.

Kupovao je i prodavao: ništa! Imao je samo sto i mastionicu.

Dan za danom sjedio je tu, primao druge trgovce i potpisivao komad papira, i nekako postao jako bogat. Lokalci su postali sumnjičavi.

No, za novu evropsku elitu, njegove aktivnosti su bile savršeno legitimne. On je kupovao i prodavao dugove, i radeći to stekao je enormno bogatstvo.

Trgovac iz Liona koji je, naprimjer, želio kupiti vunu iz Firence, mogao je doći ovom bankaru i posuditi mjenicu, odnosno obavijest o kreditu, koja nije bila denominirana ni u jednoj valuti.

Njena vrijednost bila je izražena u “ecu de marc”, privatnoj valuti koju je koristila međunarodna mreža bankara.

Ukoliko je trgovac iz Liona ili njegov agent putovao u Firencu, mjenicu bankara iz Liona je mogao razmjeniti kod bankara u Firenci za lokalnu valutu.

Kroz mrežu bankara, lokalni trgovac je mogao ne samo razmjeniti valute već i prenijeti svoju kreditnu sposobnost iz Liona u Firencu, iako u tom gradu niko za njega nije čuo.

Svakih nekoliko mjeseci, agenti ove mreže sastali bi se i prošli kroz svoje knjige, uporedili sve mjenice i “ispeglali” sve preostale dugove.

Naš današnji sistem ima mnogo sličnosti sa ovim modelom.

Jedan Australijanac sa kreditnom karticom može ući u supermarket u Lionu. Supermarket će u istom momentu proslijediti informaciju o kupovini francuskoj banci, koja će kontaktirati banku u Australiji, koja će odobriti plaćanje, i kupac će izaći sa kesom namirnica. 

No, mreža bankarskih usluga uvijek je imala i mračnu stranu. Pretvarajući lične obaveze u dugove kojima se trgovalo na međunarodnom planu, srednjovjekovni bankari su kreirali svoj vlastiti privatni novac, van kontrole evropskih kraljeva.

Bogati i moćni, nisu imali potrebe za kovanicama koje su proizvodile države.

Taj prsten je prisutan i danas. Međunarodne banke su povezane u mrežu međusobnih dugovanja koja se opire jednostavnoj kontroli pa čak i razumijevanju izvana. Mogu koristiti svoju moć na međunarodnom planu da izbjegnu propise ili poreze.

Osim toga, s obzirom da se cijeli monetarni sistem oslanja na njih, država postaje ranjiva kada da su banke ugrožene.

Mnoga društva i danas traže pravo rješenje šta da rade sa bankama, a vlade širom svijeta nastoje naći način da ih drže pod kontrolom. Nekada su vlasti nalazile dobre načine a nekada ne. Malo ko je otišao tako daleko kao francuski kralj Philip IV.

On je dugovao novac Templarima, a oni mu nisu željeli oprostiti dug. Godine 1307. Philip je izveo napad na pariški Hram, što je bio prvi u seriji napada te vrste u Evropi.

Templari su mučeni i natjerani da priznaju razne grijehe. Nedugo nakon toga Papa raspušta ovaj red. Londonski hram, sjedište Templara, nakon toga je iznajmljen advokatima.

Veliki majstor Templara, Jacques de Molay, doveden je 1314. u centar Pariza i javno spaljen.

 

 

 NAJBOLJI NACIN DA SPRECITE ZATVORENIKA DA POBEGNE JE TAJ DA SE POBRINETE DA NIKAD  NE SAZNA DA JE   U ZATVORU!

 KAKO NAS ZADRZAVAJU U MATRIKSU?

PLATA JE DROGA KOJU TI DAJU  DA ZABORAVIS SVOJ SAN

SKOLA TE UCI DA SLEDIS PRAVILA NE DA IH KRSIS

ALI SAMO ONI KOJI NE RADE PO PRAVILIMA  SU ONI KOJI USPEVAJU

ONI NE ZELE GENERACIJU MISLILACA 

ONI ZELE GENERACIJU RADNIKA

RADIS 40  GODINA 8 SATI DNEVNO  I DALJE NEMAS  NI DINAR U DZEPU 

RAZMISLI O TOME

UCE TE DA BUDES DOBAR POTROSAC

A NE DA BUDES DOBAR PROIZVODJAC 

ALI U DANASNJ E VREME BITNIJE  JE NEGO IKAD DA STVORIS I DAS NEKU VREDNOST

DAJU VAM NEKU UDOBNOST  KROZ VIDEO IGRE FILMOVE  I EMISIJE. UDOBNOST JE DROGA  JEDNOM KAD SE NAVIKNETE POSTANETE ZAVISNI .DAJTE SLABOJ OSOBI KONSTANTNU STIMULACIJU, UKUSNU HRANU  I JEFTINU ZABAVU  I ODRECI CE SE SVEGA STO SU ZELELI!

 ZNACI BANKE I BANKARSKI SISTEM SU ODUVEK ONO STO SU I DANAS. MESTO KOJE TI SPASE GLAVU DA BI JE POSLE ODUZELO.