BROJ PI

 DAN BROJA PI OBELEZAVA SE 14 MARTA. ZANIMLJIVO JE STO BROJ PI OZNACAVA KRUG. OBZIROM DA JE MATEMATIKA ZA MENE BAUK RAZLOG ZBOG CEGA OVO PISEM ZAPRAVO JE KRUG ZIVOTA KOJI JE I OBELEZJE OVOG BROJA. KRUGOVI SU NESTO NAJVAZNIJE I U MATEMATICI I U ZIVOTU.

Krugovi su jedan od najljepših i najraznovrsnijih oblika u prirodi.

Svakog 14. marta zaljubljenici u matematiku iz cijelog svijeta obilježavaju Dan broja pi i Međunarodni dan matematike (IDM).

Dan ima za cilj podizanje svijesti o važnosti matematike i njenoj ulozi u oblikovanju našeg svijeta, kao i promociju ljepote i važnosti matematike široj publici.

Ovogodišnja tema je Matematika za sve, a širom svijeta najavljeno je više od 1.700 događaja kojima se obilježava ovaj dan.

Pi je omjer obima kruga i njegovog prečnika, koji je otprilike 3,14.

Pi je jedan od najpoznatijih simbola u matematici i ima mnoge važne primjene u fizici, inženjerstvu i statistici.

Iako ideja o pi datira hiljadama godina unazad, tek je početkom 1700-ih grčko slovo za p, ili π, korišteno za predstavljanje matematičke konstante.

Vjeruje se da je π odabrano kao skraćenica od periferije ili perimetra koji mjeri udaljenost oko vanjske strane kruga, također poznat kao obim kruga.

14. mart se također može napisati kao 3/14 u formatu mjesec/dan, što odgovara prve tri cifre brojčane vrijednosti pi.

Proslava Dana broja broja broja pi je počela 14. marta 1988. u San Francisco Exploratoriumu, gdje je fizičar Larry Shaw organizovao proslavu kako bi matematiku učinio jasnijom i zabavnijom.

Dan 14. mart 1879. je takođe rođendan Alberta Einsteina, jednog od najuticajnijih naučnika 20. vijeka.

Širom svijeta, 14. marta, organizuju se brojni događaji i aktivnosti kojima se obilježava slavni simbol.

Neke od ovih aktivnosti uključuju:

Takmičenja se održavaju u učionicama matematike i na internetu kako bi se vidjelo ko može zapamtiti najviše cifara pi. U martu 2015, Rajveer Meena, 21-godišnji student na Univerzitetu VIT u indijskom Velloreu postavio je Guinnessov svjetski rekord pamteći 70.000 cifara pi, što je izuzetan podvig za koji mu je trebalo skoro 10 sati da se prisjeti.

Zašto ne pokušaš? Ispod je prvih 100 decimalnih tačaka pi. Pogledaj koliko ih možeš naučiti:

Pi= 3.14159265358979323846264338327950288419716939937510582097494459230781640628620899862803482737…

Ako pamćenje brojeva ne zvuči kao vaša vrsta zabave, kako bi bilo da postanete kreativni tako što ćete napraviti neku umjetnost na Dan pi?

Dana 14. marta, nastavnici prirodnih nauka i matematike inspirišu svoje učenike svih uzrasta organizovanjem zabavnih aktivnosti, uključujući pravljenje papirnih lančića za dan broja broja pi, kotrljanje pi cifara kockicama, igranje kartaških igara i pričanje matematičkih viceva.Najverovatnije da ni jedan simbol u matematici nije izazvao toliko znatiželje i čuđenja kao broj π.Grčko slovo π koristi se u matematici kao simbol kojim obeležavamo odnos između obima kruga i njegovog prečnika. Ako pogledamo unazad, kroz vekove, teško je odrediti granicu od koje počinje pominjanje ove konstante. Činjenica da je odnos obima kruga i prečnika kruga konstantan bila je poznata toliko dugo da je to nemoguće pratiti. Međutim, jedno je sigurno, toliko angažovanja, truda, energije i volje, gotovo da nijedan matematički ‘problem’ (izum) nije izmamio iz ljudi. Ovom ‘misterijom’ bavili su se svi veći umovi, ona je učestvovala u izgradnji istorije matematike, od vremena starih Grka i pre, pa sve do današnjih dana, kada je pojava računara bacila u senu mnoge druge matematičke nedoumice.

Priča o broju π pokazala se kao najprofesionalnija, najozbiljnija strana matematike. Iznenađuje izrazito velik broj potvrđenih matematičkih veličina koje su direktno ili indirektno povezane sa ovim brojem. Tako je vremenom π postao deo ljudske kulture i obrazovane moći. Govorimo o vremenu koje prelazi 25000 godina.

Ako pokušamo da pratimo izračunavanje ovog broja kroz vreme, u stvari ćemo se baviti istorijom matematike. On će nas provesti kroz geometriju, analizu, numeričku analizu, algebru i teoriju brojeva.

Vekovima su matematičari pokušavali da tačno, do poslednje decimale, izračunaju broj π. Sada znamo da taj broj ne može ‘tačno’ da se izračuna i to ne zbog nemogućnosti današnjih računara već zbog posebne osobine ovog broja. Ali ipak ‘trka za njegovim decimalama’ se nastavlja, čak iako je poznato da sa relativno malo decimala možemo izračunati obime gigantskih krugova, npr. poluprečnika udaljenost Zemlja-Sunce. I pored novih saznanja o ovom broju, koja su razotkrila sve njegove tajne, senka zaborava nije ga prekrila. Dakle, π još pleni svojom snagom i kao da prkosi ljudima i vremenu.

Oznaka za broj „pi” potiče od grčke reči „perimeter” (περίμετρος), što znači dužina krive koja ograničava neku ravan. U matematiku ju je uveo Vilijam Džouns 1707. godine, a popularizovao ju je Leonard Ojler.

π je iracionalan broj. Zbog toga njegov decimalni zapis nema kraja i nije periodičan.

π je uvek isti bez obzira na veličinu kruga.

Izračunavanjem decimala broja π bavilo se hiljade matematičara i laika.

Neki od njih su bili i:

Ludolf van Ceulen – rođen je 28. januara 1540. godine u Hildsheimu u Nemačkoj, a umro je 31 decembra 1610. Postao je slavan zbog njegovog izračunavanja broja π sa 35 decimalnih mesta, do koga je došao koristeći poligon sa 262 stranice. Proveo je veći deo svog života računajući π i zato ne čudi istorijski podatak da je 35 decimala broja π ugravirano na njegovoj nadgrobnoj ploči u crkvi Svetog Petra u Lajdenu. Poznato je da je u Nemačkoj broj π dugo zvan Ludolfov broj, upravo njemu u čast.

Georg Frajher von Vega rođen je 23. marta 1754. u Zagorici, kraj Ljubljane (Slovenija), a umro je 26. septembra 1802. u Beču On je izračunao π do 136. decimale. Ostaće zapamćeno u istoriji matematike da se taj rekord održao 50 godina.

Englez Vilijam Šenks koristio je Mašinovu formulu da izračuna π do 707. decimalnog mesta, i objavio je rezultate svog mnogogodišnjeg rada 1873. godine. Šenks izračunava 707 mesta od kojih je 527 tačno. Tek 1947. je otkriveno da je 528. decimala pogrešna.

Koliko li je godina trajao njegov račun? Da li se čim otvori oči pitao gde je stao?

Inače, 707 decimala koje je izračunao Vilijam Šenks ispisano je na frizu okrugle sobe posvećene broju π u Palati otkrića u Parizu. Palata je bila sazidana za veliku Svetsku izložbu 1900. godine, baš kada je podignut i Ajfelov toranj. Kada se otkrilo da ima greška u 528. decimali ostatak decimala je obrisan i ponovo uklesan sa tačnim ciframa.

Najnoviji rekord u otkrivenim ciframa koji čine ovaj magični broj postavila je 2019. godine, Ema Haruka Ivao, koja u Japanu radi za Gugl. Zahvaljujući Emi, vrednost broja Pi dobila je novi svetski rekord u dužini od 31 bilion cifara, što je daleko iznad prethodnog rekorda od 22 biliona.

Najviše cifara broja π može da vam kaže Rajveer Meena iz Indije koji ih napamet zna 70.000 i recitovao ih je duže od 10 sati.Izvesni astronomi smatraju da je π prisutno na nebu u kosmičkim odnosima i položaju zvezda, dok je na zemlji π povezano sa velikim, sporim rekama. Odnos u vazdušnoj liniji od izvora do ušća sa stvarnom dužinom reke sa njenim meandrima i prevojima je približno 3,14. Reka Amazon je jedan od primera.

 Pi je magija. To je broj koji je beskonačan, univerzalan, transcendentalan i iracionalan. Pojavljuje se svuda, a matematičari kažu da je pi bliži religiji ukoliko se ona može naći u matematici. Pi je zbunjujuća, elegantna reprezentacija nečeg beskonačnog i mističnogSimbol π je prvi upotrebio Vilijam Džons, velški matematičar, 1706. godine kao skraćenicu za odnos obima i prečnika bilo kog kruga, ali ova definicija ne odražava svu snagu i magiju broja pi.Jedna od privlačnosti pi je to što ga nikada ne možemo potpuno saznati i što se nastavlja u beskonačnost bez ponavljanja ili šablona. Ako postoji obrazac, niko ga još nije otkrio.

U geometriji zasnovanoj na euklidskim principima, odnos obima kruga i prečnika ostaje isti. Ovaj odnos, poznat kao pi (π), bio je tema bezbroj studija u poslednjih nekoliko hiljada godina, više nego bilo koji drugi broj.

Pi je važan u mnogim različitim oblastima, ne samo u matematici, već i u fizici, statistici, inženjerstvu, arhitekturi, biologiji, astronomiji, čak i u likovnoj umetnosti. Pored pojavljivanja u geometriji, pi se javlja u nekoliko iznenađujućih prirodnih pojava.Švajcarski matematičar Peter Trub izračunao je do 22.459.157.718.361 cifra 2016. Za izračunavanje decimalne vrednosti od 62,8 triliona (milion miliona) cifara u avgustu 2021. godine istaživačima, koji su za ovo koristili superkompjuter, bilo je potrebno tačno 108 dana i devet sati.

ZANIMLJIVO VIDJENJE KRUGA ZIVOTA.REC JE O FILMU  VIVARIUM

Tražeći konstantno neki smisao često zaboravljamo živjeti, nesvijesni činjenice da život prolazi pored nas. U njemu, nalik smo šahovskim figurama koje neko veći od nas i mimo naše volje pomjera dok se mi bezuspješno opiremo. Upravo to opiranje čini veći dio ovog filma. Nepristajući na situaciju u kojoj su se našli, ovaj par prolazi razne faze koje zapravo čine život. Te faze su negiranje onoga šta nam se dešava, zatim prihvatanje bolne istine nakon čega slijedi borba da se pomaknemo sa mrtve tačke. Ali, kako to često biva u životu što se više borimo čini se da sve više stojimo u mjestu. Zapravo, situacija u kojoj su se našli junaci ovog filma slična je onoj iz Kafkinih romana u kojoj izlaza u stvari nema.U tom smislu  ovo je priča i o životu kao jednom ciklusu koji se iznova ponavlja i obnavlja nezavisno od toga da li smo mi tu ili neko drugi. Iako tražimo stalno neki smisao, u ovom slučaju dijete ili pak novi dom, taj život nerijetko biva apsurdan i besmislen i na kraju svi završavamo u plastičnim kesama nekoliko metara pod zemljom. I, upravo taj apsurd i besmisao našeg bitisanja prikazan je kroz situaciju u kojoj su se našli likovi ovog filma i to na jedan radikalan i krajnje neuobičajen način. Kafkijanski apsurd koji je spoj tragedije i komedije prikazuje svu našu nemoć i činjenicu koliko smo u stvari mali.

Vrlo specifičan vizuelni identitet daje ovom filmu poseban pečat čineći ga i u tom estetskom smislu drugačijim od drugih. Jarke boje, oblaci koji se ne pomjeraju, identične  kuće kao i sve ostalo što vidimo djeluju kao nacrtano i kartonsko i doprinose jednoj vještačkoj atmosferi sličnoj eksperimentu odnosno simulaciji koja traje. Upravo taj vizuelni momenat donekle nas podsjeća na britansku seriju „Utopia“  i  kultni film „Trumanov šou“.

ZIVIMO ZIVOT U KRUGU KOJI JE NAJCESCE ZACARANI KRUG JER GA SAMI TAKVIM NAPRAVIMO. MOZDA BI MOGLI POSTICI SAVRSENSTVO KRUGA AKO SE POTRUDIMO. MATEMATIKA MOZE. MOZDA MOZEMO I MI.